Aktualności

Wobec przedziwnych zabiegów odprawianych przez sąd nad sprawą przetargu na obsługę CUW, publikujemy tydzień przed wyrokiem, marcowe wystąpienie naszego Związku w tej sprawie do Prezesa NIK, Pana Krzysztofa Kwiatkowskiego

Kraków, 15 marca 2015r.


Pan Krzysztof Kwiatkowski
Prezes Najwyższej Izby Kontroli

OMS/S/Al 1/2015
Sprawa: przetarg ogłoszony przez CUW

Panie Prezesie,

ze względu na wymiar i charakter problemu, Prezydium KM NSZZ Solidarność Pracowników Poczty Polskiej, wnioskuje do Pana Prezesa o zlecenie, zgodnie z konstytucyjnymi uprawnieniami Najwyższej Izby Kontroli, przeprowadzenia kontroli prawidłowości przebiegu przetargu na usługi pocztowe, przeprowadzonego przez rządowe Centrum Usług Wspólnych w którym brała udział Poczta Polska SA. Przetarg dotyczy wydatkowania ponad 30 milionów zł publicznych pieniędzy. Zdaniem naszego Związku przetarg został przeprowadzony w sposób naruszający obowiązujące prawo, interes obywateli, oraz oczywisty interes PP SA.
Nasze wystąpienie do Pana Prezesa opiera się na danych pozyskanych ze strony BIP Centrum Usług Wspólnych, informacji wewnętrznych Poczty Polskiej SA oraz powszechnie dostępnych informacjach medialnych.
Sekwencja wydarzeń opisana poniżej kończy się wyborem InPost, a sposób tego wyboru pozwala nam przypuszczać, że zamawiający usługę w trakcie prowadzenia procedury przetargowej nabrał, nie wiedzieć czemu przekonania, że przetarg koniecznie musi wygrać rywal Poczty Polskiej.
W pierwszym przetargu, gdzie istotnym kryterium była liczba placówek, ofertę złożyła tylko PP SA. 5 września 2014 roku CUW ten przetarg unieważniło. Kolejne postępowanie przetargowe, poprzedzone dialogiem technicznym z operatorami pocztowymi (w tym Pocztą Polską i Inpostem) zostało ogłoszone przez CUW w dniu 15.10.2014 r. Termin złożenia ofert nastąpił w dniu 10.11.2014r. - w postępowaniu wpłynęły 2 oferty: Poczty Polskiej o wartości 35 982 943,93 zł brutto oraz Inpostu o wartości 33267752,85 zł brutto. W dniu 18.11.2014r. CUW ogłosiło wybór oferty InPost jako najkorzystniejszej w postępowaniu, kierując się kryterium najniższej ceny oraz nie weryfikując oświadczenia Inpostu w zakresie posiadanego przez niego potencjału technicznego (posiadanie odpowiedniej sieci placówek).
W dniu 27.11.2014r. Poczta składa pierwsze odwołanie do Krajowej Izby Odwoławczej (KIO) na czynność wyboru przez CUW oferty InPost jako najkorzystniejszej. Odwołanie wskazało kilka obszarów zarzutów, w tym: bezprawnego utajnienie oferty InPost w zakresie wykazu placówek, formularza cenowego, referencji oraz dokumentów potwierdzających posiadanie zdolności finansowej i ekonomicznej, niespełnienia wymogu formalnego z wymagań przetargowych, tj. nieposiadania przez InPost odpowiedniej sieci placówek (m. in. jednej w gminie) - Poczta Polska wskazuje przykładowe 20 gmin, gdzie wymóg SIWZ nie został spełniony.
W dniu 11.12.2014r. KIO ogłosiło wyrok, nakazując, unieważnienia dokonanego przez CUW wyboru oferty InPost, odtajnienia formularza cenowego InPost i dokonania ponownej oceny ofert. W tym samym dniu CUW w związku z wyrokiem ogłoszonym przez KIO, CUW dokonało unieważnienia wyboru oferty InPost, odtajnienia formularza cenowego, oraz ponownego wyboru oferty InPost!
Po odtajnieniu Poczta Polska analizuje formularz InPost i stwierdza dalsze naruszenia zapisów SIWZ, więc składa kolejne odwołanie. W dniu 16.11.14r. KIO oświadcza, że czas na odwołanie minął, ponieważ trzeba się było odwoływać na treści w formularzu, którego poczta nie znała, bo był utajniony. Spełnienie wymogu KIO było niewykonalne. Jak miała się odwoływać poczta, jeżeli nie wiedziała co jest w formularzu? Jak można zaskarżyć coś, czego się nie zna? Podobne wątpliwości miał Prezes UZP, który skierował do Sądu Okręgowego w Warszawie skargę na powyższe postanowienie Krajowej Izby Odwoławczej (zarzucając naruszenie ustawy Pzp i wnosząc o zmianę zaskarżonego postanowienia w całości).
Argumentacja Poczty Polskiej opierała się na zapisach SIWZ, który zobowiązywał wykonawcę do wykazania, że dysponuje lub będzie dysponował zapleczem organizacyjno-technicznym, tj. co najmniej jedną stałą placówką pocztową w rozumieniu art. 3 pkt 15 ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. Prawo pocztowe (Dz. U. z 2012 r., poz. 1529), w każdej gminie miejskiej i miejsko-wiejskiej oraz mieście na prawach powiatu na terytorium RP wg aktualnego na dzień 1 stycznia 2014 r. podziału administracyjnego kraju, w której można odebrać przesyłkę pocztową lub kwotę pieniężną określoną w przekazie pocztowym. W przypadku gmin miejskich i miejsko-wiejskich oraz miast na prawach powiatu, które posiadają więcej niż 20 000 mieszkańców - wykonawca zobowiązany jest wykazać, że dysponuje lub będzie dysponował co najmniej jedną placówką pocztową na każde rozpoczęte 20 000 mieszkańców. Każda z ww. placówek pocztowych musi być przystosowana do obsługi i ruchu osób niepełnosprawnych lub zapewniać obsługę osób niepełnosprawnych. 27.11.2014r. roku Poczta skierowała (niezależnie od odwołania do KIO) do CUW (do wiadomości wszystkich Jednostek Administracji Publicznej), pismo z prośbą o unieważnienie wyboru oferty firmy InPost Sp. z o.o. dokonanego w dniu 18.11.2014r. jako bezpodstawnego z uwagi na niespełnienie przez firmę InPost Sp. z o.o. warunku udziału w postępowaniu w zakresie dysponowania zapleczem organizacyjno-technicznym, tj. co najmniej jedną stałą placówką pocztową w każdej gminie miejskiej i miejsko-wiejskiej oraz mieście na prawach powiatu na terytorium RP wg aktualnego na dzień 1 stycznia 2014 roku podziału administracyjnego kraju, w której można odebrać przesyłkę pocztową lub kwotę pieniężną określoną w przekazie pocztowym. Poczta w toku weryfikacji lokalizacji placówek InPost, stwierdziła brak placówek w kilkunastu miejscowościach, a weryfikacja ta była dokonana w losowo wybranych miejscowościach. Zdaniem Poczty, wobec zaistniałych rozbieżności, CUW powinien dokonać unieważnienia wyboru oferty InPost i dokonać ponownego jej sprawdzenia.
Warunki SIWZ przewidywały także nadawanie przez Jednostki Administracji Państwowej przesyłek w trybach wynikających z Kodeksu postępowania administracyjnego i Kodeksu postępowania karnego. Na etapie zadawania pytań do Zamawiającego Poczta poprosiła o doprecyzowanie czy w związku z oczekiwaniem świadczenia usług z zachowaniem terminów wynikających z Kpa, Jednostki Administracji Państwowej będą nadawały przesyłki w ostatnim dniu terminu na złożenie pisma procesowego. Pytanie miało na celu ustalenie czy takie przypadki będą miały miejsce i czy w takiej sytuacji będzie zachodziła zawsze konieczność nadania przesyłek za pośrednictwem operatora wyznaczonego. W odpowiedzi z dnia 30.10.2014 roku, CUW poinformowało, że nadawanie przesyłek w ramach toczących się postępowań (cywilnych czy administracyjnych) w ostatnim dniu terminu na złożenie pisma nie stanowi przedmiotu niniejszego postępowania. Wobec zaprezentowanego przez CUW stanowiska, Poczta skierowała kolejne zapytanie wraz ze wskazaniem ryzyk jakie dla Jednostek Administracji Państwowej niesie ze sobą utrzymanie takich warunków świadczenia usługi. Dla Jednostek Administracji Państwowej bowiem oznacza to konieczność takiego procedowania pism w ramach toczących się postępowań, aby ich nadanie nastąpiło na tyle wcześniej, aby doręczenie przesyłki nastąpiło przed upływem terminu na złożenie pisma. W takim przypadku, wszelkie negatywne skutki związane z doręczeniem przesyłki po terminie poniesie Jednostka Administracji Państwowej. Należy zwrócić także uwagę na zmianę istotnego warunku SIWZ w stosunku do I postępowania przetargowego, W postępowaniu przetargowym ogłoszonym w dniu 01.07.2014r. było zawarte wymaganie - § 3 ust. 34 Załącznika nr 6 do SIWZ: "Wykonawca zobowiązany jest do przedłożenia Zamawiającemu Świadectwa Bezpieczeństwa Przemysłowego co najmniej trzeciego stopnia, o którym mowa w art. 54 ust. 2 ustawy z dnia 5 sierpnia 2010 roku Dz.U. z 2010r. nr 182, poz.1228 z późn. zm.). Kopia świadectwa stanowić będzie załącznik do umowy (...)". W kolejnym postępowaniu przetargowym ogłoszonym w dniu 15.10.2014 r. takiego wymogu nie było.
Naszą wątpliwość budzi również brak chęci sprawdzenia przez CUW faktycznych możliwości wykonywania usługi ja jego rzecz, jeszcze na etapie oceny ofert. Przytaczamy informację prasową.
"Dokonanie oceny ofert, w tym w zakresie placówek oferentów, zostało przeprowadzone zgodnie z przepisami ustawy Prawo zamówień publicznych, oraz z postanowieniami specyfikacji istotnych warunków zamówienia na podstawie dokumentów przedłożonych przez wykonawców - twierdzi Agnieszka Tarasewicz, dyrektor CUW.
To zaskakujące, bo w niedawnym przetargu na usługi pocztowe taką możliwość weryfikacji zastrzegł sobie np. Zakład Ubezpieczeń Społecznych. W trakcie ocen oferty sprawdził 86 wytypowanych placówek Poczty Polskiej i 86 wytypowanych jednostek Polskiej Grupy Pocztowej (PGP; obecnie własność InPostu). W przypadku 11 placówek PGP nie było ich pod adresami wskazanymi przez prywatną pocztę."
Należy też podkreślić, że w UKE w wyniku działań kontrolujących prawidłowość wykonywania usług przez konkurenta PP SA na rzecz sądów i prokuratur, informował, iż poczynione ustalenia wskazują, iż świadczenie usług pocztowych nie odpowiada w pełni wymaganym przepisami warunkom w zakresie zapewnienia przestrzegania tajemnicy pocztowej oraz w zakresie technicznych i organizacyjnych warunków świadczenia usług pocztowych, niezbędnych dla zachowania bezpieczeństwa obrotu pocztowego.
Trzeba podkreślić, że pełna lista placówek PP SA jest powszechnie dostępna choćby na stronie internetowej PP SA, natomiast pocztowa konkurencja nie ujawnia pełnej listy swoich placówek, zapewne w obawie przed kompromitacją.
Dopiero gdy sprawa zaczęła być szeroko komentowana w mediach, kierownictwo CUW w dniu 16.01.15r. zdecydowało się na weryfikację potencjału technicznego wykazanego w ofercie firmy Inpost. Z bieżących informacji jakie Poczta Polska otrzymuje od przedstawicieli CUW, weryfikacja nadal trwa i nie wiadomo, kiedy będzie zakończona (wszystkie jednostki obsługiwane przez CUW, przedłużyły swoje umowy z Pocztą Polską do końca maja).
Nawet tylko te wiadomości, które ustaliliśmy i przedstawili, są naszym zdaniem wystarczającą pi zesłanką do sprawdzenia, czy w powyższym przetargu nie doszło także do naruszenia interesu Państwa. Zatem wnioskujemy jak na wstępie.

Do wiadomości:
- Pan Andrzej Halicki Minister AiC